Oddziaływania logopedyczne

Punktem wyjścia do rozpoczęcia wszystkich oddziaływań logopedycznych jest diagnoza logopedyczna. Pozwala ona na ocenę poziomu rozwoju mowy i kompetencji komunikacyjnej każdego dziecka, określa możliwości i przeszkody w rozwinięciu mowy jako formy komunikacji osobowej oraz umożliwia wdrożenie działań profilaktycznych mającym na celu zapobieganie potencjalnym zaburzeniom rozwoju mowy i komunikacji.

Ocenie szczegółowej podlega budowa i sprawność narządów mowy, tj ruchomość i napięcie mięśniowe narządów artykulacyjnych, ich kinestetyka i kinetyka, występowanie, rodzaj i manifestowanie się odruchów oralnych, zgryz, budowa i napięcie mięśni mimicznych twarzy, oddychanie i fonacja oraz umiejętności w zakresie pobierania pokarmów stałych i płynów. W zależności od wieku dziecka oceniany jest rozwój prelingwalny a następnie rozwój nominacji, fluencji słownej, gnozji słuchowej i słuchu mownego, poprawność artykulacji, umiejętność stosowania reguł gramatycznych, jakość prozodii, pamięć werbalna, napęd i motywacja do mówienia, umiejętność budowania wypowiedzi adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, rozumienie wypowiedzi słownych i pozawerbalnych zachowań językowych, występowanie ewentualnego opóźnienia w wykształcaniu mowy, występowanie wad i zaburzeń mowy.

Dobór metod i narzędzi diagnostycznych zależy od rodzaju zaburzenia, jego głębokości, nasilenia objawów, wieku dziecka i jego możliwości psychofizycznych. W diagnozie logopedycznej korzystamy z wywiadu z rodzicami, obserwacji, badania neurologopedycznego, testów artykulacyjnych, testów i skal oceniających m.in. rozwój słuchu mownego, zasób słownika dziecka prozodię czy płynność jego mowy.

Diagnoza logopedyczna pozwala na ocenę istniejących trudności dziecka , pozwala też przewidzieć ewentualne trudności w dalszym jego rozwoju. Jest podstawą zakwalifikowania go do terapii logopedycznej lub wdrożenia działań profilaktycznych .

Profilaktyka logopedyczna ma na celu niedopuszczenie do powstawania zaburzeń dysglotycznych w obrębie jamy ustnej, nieprawidłowości artykulacyjnych, jakościowych zaburzeń rozwoju mowy i komunikacji.

W ramach terapii logopedycznej:

• stymulujemy bądź wygaszamy odruchy oralne,

• wygaszamy stereotypie orofacjalne,

• dążymy do normalizacji napięcia mięśniowego w zakresie mięśni mimicznych twarzy, artykulatorów i mięśni oddechowych,

• kształtujemy właściwe nawyki mowne,

• korygujemy asymetrie w zakresie twarzy oraz pracy narządów artykulacyjnych,

• prowadzimy ćwiczenia świadomego oddychania i umiejętnego gospodarowania wydechem,

• uczymy kontroli nad głosem,

• kształtujemy prawidłową fonację i emisję głosu,

• uczymy prawidłowych technik karmienia,

• rozwijany umiejętności w zakresie pobierania płynów i pokarmów stałych, gryzienia i żucia,

• uczymy prawidłowego połykania śliny,

• stymulujemy rozwój analizatora słuchowego,

• rozwijamy gnozję i uwagę słuchową,

• budujemy motywację do mówienia,

• uczymy postaw i zachowań komunikacyjnych,

• rozwijamy orientację auto i allopsychiczną,

• rozwijamy słownik,

• kształtujemy umiejętność stosowania reguł gramatycznych,

• rozwijamy fluencję słowną,

• rozwijamy mowę dialogową, opowieściową i narrację,

• uczymy poprawnej artykulacji,

• korygujemy wady wymowy i prowadzimy terapię zaburzeń mowy.

W terapii logopedycznej stosujemy różnorodne metody lub elementy metod oraz techniki oddziaływań tj. neurologopedyczne strategie postępowania według koncepcji NDT – Bobath, Talk Tools, Ustno - Twarzową Regulacyjną Terapię według Castillo – Moralesa, metodę Integracji Sensorycznej, Kinesiotaping, Metodę werbo-tonalną, Fonogesty, Program Językowy MAKATON, Model PECS, Symultaniczno – Sekwencyjną Naukę Czytania®, Stosowaną Analizę Zachowania. Korzystamy też z metod kompleksowych: Knillów, Dobrego Startu, Domana, Kinezjologii Edukacyjnej Denisona, Weroniki Sherborne, Dyna-Lingua M.S., Metody Krakowskiej oraz mechaniczne, fonetyczne i lingwistyczne metody korygowania zaburzeń artykulacyjnych, programy terapii niepłynności mówienia i jąkania oraz logorytmikę. Prowadzimy również stymulacje logopedyczne, masaże twarzy i jamy ustnej, bierne, wspomagane i czynne ćwiczenia narządów artykulacyjnych oraz aparatu ekspiracyjnego.

Wybór metod stosowanych w terapii logopedycznej zawsze uwarunkowany jest rodzajem zaburzenia, zaś sposób pracy terapeutycznej - dostosowany do wieku i możliwości dziecka.

W swoich oddziaływaniach korzystamy z konsultacji i dokumentacji lekarskiej, współpracujemy z psychologami, pedagogami i fizjoterapeutami w celu ustalenia możliwości poznawczych i ruchowych oraz ustalenia optymalnego planu terapii dla dzieci ze sprzężonymi zaburzeniami rozwoju.

Efekty terapii zależne są od rodzaju i stopnia zaburzenia oraz od momentu rozpoczęcia terapii.